เมื่อที่สุดของ ความรู้ แต่ละด้าน มาเจอกัน

อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ เป็นศาสตราจารย์ทางฟิสิกส์และนักฟิสิกส์ทฤษฎี ซึ่งเป็นที่ยอมรับกันอย่ างกว้างขวาง

ว่าเป็นนักวิทย าศาสตร์ ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดแห่งยุคคนหนึ่ง เป็นผู้เสนอทฤษฎีสัมพัทธภาพ

และ มีส่วนร่วมในการพัฒนา กลศาสตร์ควอนตัม กลศาสตร์สถิติ และ จักรวาลวิทย า

อีกท่าน รพินทรนาถ ฐากุร ถูกยกสมัญญานามว่า “คุรุเทพ” เป็นนักปรัชญา มีชื่อเสี ยงจากการเขียนบทกวี

งานครั้งแรกเขียนตั้งแต่อายุเพียง 8 ปี ครั้นอายุได้ 16 ปี ก็ได้ตีพิมพ์เผยแพร่งานกวีนิพนธ์

และ เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาวรรณกร รม ประจำปี ค.ศ. 1913 นับเป็นชาวเอเชียคนแรกที่ได้รับรางวัลโนเบล

เคยมีคนถามคุรุเทพ รพินทรนาถ ฐากุร นักปรัชญาของอินเดีย 3 คำถามว่า…

ข้อที่ 1 ในโลกนี้สิ่งใดง่ายที่สุด…?

ข้อที่ 2 ในโลกนี้สิ่งใดย ากที่สุด…?

ข้อที่ 3 ในโลกนี้สิ่งใดยิ่งใหญ่ที่สุด…?

คุรุเทพรพินทรนาถ ฐากุรตอบเขาว่า…

ตำหนิคนอื่นง่ายที่สุด

รู้จักตัวเองย ากที่สุด

ความรักยิ่งใหญ่ที่สุด

อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ นักวิทย าศาสตร์ผู้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับทางโลกเป็นอย่ างดี

ส่วน รพินทรนาถ ฐากุร เป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถอย่ างมากในด้านทางธรรม และ ความเป็นนักปรัชญา

ทำให้ทั้งคู่นัดเจอกันอยู่บ่อยครั้ง เพื่อถกปัญหา ประเด็นต่าง ๆ ในมุมมองของตังเอง

ตามแบบฉบับของอารยชน และ นี่คือตัวอย่ างของบทสนทนาบางช่วง

ไอน์สไตน์ : นักฟิสิกส์สมัยใหม่จะพูดว่าความขัดแย้ง หากมองจากที่ไกล ๆ

จะเห็นเมฆเป็นกลุ่มก้อนเดียวกัน แต่ถ้าคุณมองดูใกล้เมฆเหล่านั้น

จะแสดงตัวเองให้เห็นเป็นหยดน้ำที่ไร้ระเบียบ

ฐากูร : ในด้านจิตวิทย าเกี่ยวกับมนุษย์นั้นผมพบว่ามีลักษณะคู่ขนานอยู่อย่ างหนึ่ง กิเลสกับความต้องการของเรา

เป็นสิ่งที่ระงับได้ย าก แต่บุคลิกภาพของเราก็ได้กำราบสิ่งเหล่านี้ให้กลายเป็นความกลมกลืนเป็นหนึ่งเดียว

ในโลกทางฟิสิกส์มีอะไรในทำนองนี้เกิดขึ้นบ้างหรือไม่? มีธาตุต่าง ๆ ที่แข็งขืน เปลี่ยนแปลงไปด้วยแรงพลักดัน

ที่เป็นของตัวเองโดยเฉพาะบ้างหรือไม่? กฎเกณฑ์ในโลกทางฟิสิกส์ที่บังคับครอบงำธาตุต่าง ๆ

และทำให้รวมกันเป็นระบบที่เป็นระเบียบนั้นมีอยู่ไม่ใช่หรือ?

ไอน์สไตน์ : ธาตุต่าง ๆ ไม่ใช่ว่าจะไม่มีความเป็นระเบียบในเชิงสถิติ ธาตุเรเดี่ยมจะมีระเบียบ

ที่แน่นอนของมันเสมอทั้งในขณะนี้และต่อ ๆ ไป เช่นเดียวกับที่มันเคยเป็นตลอดมา

ฉะนั้นในธาตุต่าง ๆ ก็ย่อมมีความเป็นระเบียบในเชิงสถิติ

ฐากูร : หรือถ้าไม่อย่ างนั้น ความเป็นไปเกี่ยวกับชีวิตที่เป็นอยู่ก็ไม่เป็นระเบียบเอามาก ๆ

ความกลมกลืนที่ลงตัวอย่ างมั่นคง ของโอกาสและการตัดสินใจนั่นเองที่ทำให้มันดำเนินอยู่

ได้และมีอะไรใหม่ ๆ อยู่ตลอดเวลา

ไอน์สไตน์ : ผมเชื่อว่าอะไรก็ตาม ที่เราทำหรือมีชีวิตอยู่เพื่อมันล้วนแต่มีเหตุมีผลที่อธิบายได้

อย่ างไรก็ตาม มันดีเหมือนกันนะที่เราไม่สามารถมองทะลุถึงเหตุผลอันนี้ได้

ซึ่งแน่นอนว่า บทสนทนาระหว่างบุคคลผู้เป็นที่สุดในแต่ละด้านนั้น ย่อมไม่ธรรมดา และ คนธรรมดาอย่ างเรา ๆ

อาจเข้าถึงได้ย าก และ ต้องทำความเข้าใจตาม อย่ างไรก็ตามนั่นแสดงให้เห็นถึงมุมมองของทั้งสองคน

ที่ไม่ได้โต้เถียงกันเพื่อจะเอาชนะ แต่เป็นบทสนทนา พูดคุย เพื่อแลกเปลี่ยนมุมมองความรู้กัน

ขอบคุณที่มา : bitcoretech